Isaac Newton

Naissença	4 de genièr de 1643 Colsterworth, Lincolnshire, Anglatèrra
Mòrt	31 de març de 1727 Londres, Anglatèrra
País d'origina	Anglatèrra
Signatura

Sir Isaac Newton (4 de genièr de 1643 - 31 de març de 1727 dins lo calendièr gregorian) foguèt un filosòf, teologian, matematician e fisician anglés. Newton es un dels personatges pus emblematics dins lo domeni de las sciéncias, e es conoscut subretot per son elaboracion de la mecanica classica, sa teoria de la gravitacion universala e la creacion, concurrentament amb Leibniz, del calcul infinitesimal.

En optica, desvolopèt una teoria de la color basada sus l'observacion, qu'un prisma descompausa la lutz blanca en un espèctre visible. Tanben inventèt lo telescòpi de reflexion compausat d'un miralh primari concau que recebèt lo nom de telescòpi de Newton.

En mecanica, establiguèt las tres leis universalas del movement que constituisson de principis a la basa de la granda teoria que pertòca lo movement dels còsses, teoria nomenada uèi mecanica classica.

Es tanben conegut per la generalizacion del teorèma del binòmi e l'invencion dita del metòde de Newton permetent de trobar d'aproximacions d'un zèro (o racina) d'una fonccion reala d'una variabla reala.

Newton mostrèt que los movements dels objèctes sus Tèrra e dels còsses celestials son governats per las meteissas leis naturalas ; en se basant sus las leis de Kepler sul movement de las planetas, devolopèt la Lei de la gravitacion universala.

Son obratge Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica, publicat en 1687, es considerat coma una òbra màger dins l'istòria de las sciéncias. Es dins aqueste que descrit la lei universala de la gravitacion, formula las tres leis universalas del movement e geta las basas de la mecanica classica. Faguèt tanben de recercas dins los domenis de la teologia e de l'alquimia.